Mắt lác (hay còn gọi là lé mắt) ở trẻ em là tình trạng khá phổ biến, chiếm khoảng 3% trẻ nhỏ. Nếu không được điều trị sớm, khoảng 50% trẻ bị lác có thể phát triển thành nhược thị, dẫn đến suy giảm thị lực một mắt. Tin vui là mắt lác hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được can thiệp kịp thời.

 

Trong bài viết này, Bệnh viện Mắt Miền Đông sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ:

• Nguyên nhân gây ra mắt lác ở trẻ.
• Các dấu hiệu nhận biết sớm.
• Những phương pháp điều trị mắt lác ở trẻ em hiệu quả nhất hiện nay.

 

1. Nguyên nhân gây ra mắt lác ở trẻ em

 

 

Mắt lác có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, thậm chí ngay từ khi trẻ mới sinh. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:

 

1.1. Mất cân bằng điều khiển hai mắt

 

Hai mắt của trẻ bình thường sẽ phối hợp nhịp nhàng nhờ hệ thống cơ vận nhãn và dây thần kinh. Khi sự phối hợp này bị rối loạn, hai mắt không nhìn về cùng một hướng → gây ra lác.

 

1.2. Do tật khúc xạ

 

• Cận thị thường dẫn đến lác ngoài.
• Viễn thị thường gây lác vào trong.
• Loạn thị cũng có thể làm tăng nguy cơ lác nếu không được chỉnh kính kịp thời.

 

1.3. Bất thường cơ và thần kinh vận nhãn

 

Trẻ có thể bị lác do các cơ vùng nhãn cầu hoạt động không đồng đều, hoặc do tổn thương thần kinh – não bộ sau chấn thương, sốt cao co giật.

 

1.4. Yếu tố gia đình và bẩm sinh

 

• Nghiên cứu cho thấy có tới 20% trẻ bị lác có yếu tố di truyền.
• Trẻ sinh non, thiếu cân, bất thường khi sinh cũng dễ gặp tình trạng lác.

 

1.5. Nguyên nhân khác

 

• Chấn thương mắt, nhiễm trùng.
• Đục thủy tinh thể bẩm sinh, sụp mi.
• Nhược thị thực thể.
• Một số bệnh lý hiếm gặp như ung thư võng mạc...

 

2. Dấu hiệu nhận biết mắt lác ở trẻ em

 

Cha mẹ thường khó phát hiện sớm lác ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, vẫn có một số dấu hiệu gợi ý:

• Mắt không thẳng hàng: Một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại lệch vào trong hoặc ra ngoài.
• Trẻ hay nghiêng đầu, quay đầu khi nhìn: Đây là cách trẻ cố gắng bù trừ để nhìn rõ hơn.
• Liếc mắt dưới ánh sáng mạnh: Trẻ thường nheo một bên mắt khi ra nắng.
• Mắt không tập trung: Không nhìn theo đồ chơi, không phản ứng với ánh sáng.
• Giả lác ở trẻ sơ sinh: Do mũi bé tẹt và có nếp da trong góc mắt, cha mẹ dễ nhầm tưởng trẻ bị lác. Tuy nhiên, hiện tượng này thường biến mất khi trẻ lớn lên.

👉 Lưu ý: Nếu trẻ >1 tuổi mà vẫn có biểu hiện mắt lệch, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay để tránh nguy cơ nhược thị vĩnh viễn.

 

3. Các cách chữa mắt lác ở trẻ em hiệu quả

 

Việc điều trị mắt lác nhằm đạt 3 mục tiêu:

1.     Giúp hai mắt nhìn thẳng.

2.     Tăng cường khả năng phối hợp hai mắt.

3.     Ngăn ngừa và điều trị nhược thị.

 

3.1. Đeo kính điều chỉnh

 

• Trẻ bị lác do tật khúc xạ thường được chỉ định đeo kính để hỗ trợ mắt phối hợp tốt hơn.
• Kính giúp hình ảnh rõ nét hơn, giảm gánh nặng điều tiết, từ đó giảm lệch trục.
• Trẻ cần đeo kính thường xuyên (trừ khi ngủ) để đạt hiệu quả.

 

3.2. Thuốc nhỏ mắt

 

• Một số loại thuốc nhỏ mắt có tác dụng làm cho mắt bị lác phải hoạt động nhiều hơn.
• Thuốc thường dùng khi trẻ không hợp tác đeo kính.
• Cha mẹ cần tuân thủ đúng liều và chỉ định bác sĩ, tránh lạm dụng gây mỏi mắt.

 

3.3. Các bài tập luyện mắt

 

Bài tập luyện mắt giúp hai mắt phối hợp tốt hơn, đặc biệt ở trẻ lớn. Một trong những bài tập phổ biến là:

• Bước 1: Chọn bức tường sáng, vẽ một chấm nhỏ.
• Bước 2: Bịt một mắt, cho mắt còn lại nhìn chấm đó 10 phút.
• Bước 3: Luân phiên hai mắt mỗi ngày để cải thiện thị lực.

Ngoài ra, bác sĩ có thể hướng dẫn thêm các bài tập chuyên biệt tại bệnh viện.

 

3.4. Phẫu thuật điều chỉnh cơ vận nhãn

 

• Phẫu thuật được chỉ định khi các phương pháp trên không hiệu quả.
• Bác sĩ sẽ điều chỉnh lại cơ mắt để hai mắt thẳng hàng.
• Sau phẫu thuật, trẻ vẫn cần đeo kính hoặc tập luyện để tối ưu thị lực.

👉 Tỷ lệ thành công cao nhất khi can thiệp sớm:

• Trước 3 tuổi: thành công ~92%.
• 6 – 8 tuổi: giảm còn 62%.
• Sau tuổi này, khả năng phục hồi thấp hơn.

 

4. Khám và điều trị mắt lác ở trẻ tại Bệnh viện Mắt Miền Đông

 

Tại Bệnh viện Mắt Miền Đông, dịch vụ khám và điều trị mắt lác ở trẻ em được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa với kinh nghiệm nhiều năm.

 

Lợi ích khi điều trị tại Bệnh viện Mắt Miền Đông:

• Khám sàng lọc mắt toàn diện cho trẻ.
• Trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán chính xác.
• Áp dụng đa dạng phương pháp: đeo kính, thuốc, tập luyện, phẫu thuật.
• Chăm sóc sau điều trị chu đáo, theo dõi định kỳ để ngăn ngừa tái phát.

 

📌 Lời khuyên cho cha mẹ:

• Nên cho trẻ đi khám mắt định kỳ từ 6 tháng tuổi, đặc biệt nếu gia đình có tiền sử lác, cận, viễn.
• Khi thấy dấu hiệu mắt không cân đối, cần đưa trẻ đến bệnh viện sớm.
• Tránh tự điều trị tại nhà bằng mẹo dân gian, dễ bỏ lỡ “thời điểm vàng” điều trị.

 

5. Kết luận

 

Mắt lác ở trẻ em là bệnh lý có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nhờ sự phát triển của y học, trẻ có thể được chữa khỏi bằng nhiều phương pháp như đeo kính, thuốc nhỏ mắt, tập luyện, phẫu thuật.

 

👉 Cha mẹ nên chủ động cho trẻ khám mắt định kỳ tại Bệnh viện Mắt Miền Đông để phát hiện sớm, can thiệp kịp thời và bảo vệ thị lực cho con.

Thông tin liên hệ Bệnh viện Mắt Miền Đông

📍 Địa chỉ: 712A Cách Mạng Tháng Tám, Phường Bà Rịa, TP.HCM
📞 Hotline: 0879 712 712 – 0798 712 712
🌐 Website: www.benhvienmatmiendong.com