Bệnh Glaucoma (cườm nước – theo cách gọi miền Nam, thiên đầu thống – theo cách gọi miền Bắc) là một trong những bệnh lý nguy hiểm của mắt, chỉ đứng sau đục thủy tinh thể trong nhóm nguyên nhân gây mù lòa trên thế giới. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Trong bài viết này, Bệnh viện Mắt Miền Đông sẽ chia sẻ đầy đủ kiến thức về bệnh Glaucoma: nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phương pháp phòng ngừa.

Glaucoma là gì?

Glaucoma hay còn gọi là tăng nhãn áp, là tình trạng tổn thương dây thần kinh thị giác – cấu trúc quan trọng giúp truyền tín hiệu từ mắt lên não. Khi áp lực trong mắt (nhãn áp) tăng cao hoặc lưu lượng máu nuôi thần kinh thị giác giảm, các sợi thần kinh dần bị tổn thương và mất chức năng.

Điều đáng lo ngại là Glaucoma tiến triển âm thầm, giai đoạn đầu hầu như không có triệu chứng. Nhiều người bệnh chỉ phát hiện khi thị lực đã giảm sút đáng kể, lúc này việc điều trị sẽ khó khăn và không thể phục hồi thị lực đã mất.

Nguyên nhân gây bệnh Glaucoma

Bệnh Glaucoma chưa xác định nguyên nhân duy nhất, nhưng các yếu tố sau đây làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Tăng nhãn áp kéo dài: Dịch thủy trong mắt bị ứ đọng, không thoát ra ngoài.
• Di truyền: Người có người thân mắc Glaucoma có nguy cơ cao hơn gấp 10 lần.
• Tuổi tác: Người trên 40 tuổi, đặc biệt từ 70 – 80 tuổi.
• Bệnh lý toàn thân: Cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch.
• Tác động ngoại cảnh: Chấn thương mắt, phẫu thuật mắt, lạm dụng thuốc corticoid.
• Đục thủy tinh thể quá chín: Có thể gây cản trở lưu thông thủy dịch và tăng nhãn áp.

👉 Lời khuyên từ bác sĩ: Khám mắt định kỳ 1–2 lần/năm là cách tốt nhất để phát hiện sớm Glaucoma.

Các loại Glaucoma thường gặp

1. Glaucoma góc mở

• Phổ biến nhất, diễn tiến âm thầm.
• Do góc thoát thủy dịch bị tắc nghẽn không hoàn toàn.
• Người bệnh không thấy đau, chỉ dần mất thị lực ngoại vi.

2. Glaucoma góc đóng (Thiên đầu thống)

• Nguy hiểm, diễn biến nhanh.
• Nhãn áp tăng đột ngột gây đau mắt dữ dội, đau đầu, buồn nôn, nhìn quầng sáng.
• Nếu không cấp cứu kịp thời có thể mù lòa chỉ trong vài ngày.

3. Một số dạng khác

• Glaucoma sắc tố: thường gặp ở người cận thị.
• Hội chứng giả bong bao: chất bất thường tích tụ gây tắc nghẽn.
• Glaucoma bẩm sinh: xuất hiện từ khi trẻ sơ sinh.

Triệu chứng của bệnh Glaucoma

Trong giai đoạn đầu, bệnh thường không biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên, khi tiến triển, bệnh nhân có thể gặp:

• Mờ mắt thoáng qua, đặc biệt vào buổi sáng.
• Đau nhức mắt, nhức đầu, buồn nôn.
• Nhìn thấy quầng sáng quanh bóng đèn.
• Thị lực giảm dần, mất tầm nhìn ngoại vi (nhìn như qua đường hầm).
• Trong cơn Glaucoma cấp: mắt đỏ, đồng tử giãn, đau dữ dội.

⚠️ Đây là dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp – cần đến Bệnh viện Mắt ngay.

Chẩn đoán bệnh Glaucoma

Để xác định bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành:

• Đo nhãn áp: Kiểm tra áp lực trong mắt.
• Khám thị lực: Đo mức độ nhìn xa, gần.
• Đo thị trường: Đánh giá tầm nhìn ngoại vi.
• Soi đáy mắt: Kiểm tra thần kinh thị giác.
• Đo độ dày giác mạc: Yếu tố liên quan đến nhãn áp.

Điều trị Glaucoma

Glaucoma không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và ngăn chặn tiến triển nếu điều trị đúng cách. Các phương pháp:

1. Thuốc

• Chủ yếu là thuốc nhỏ mắt giúp hạ nhãn áp bằng cách giảm tiết hoặc tăng thoát thủy dịch.
• Người bệnh cần tuân thủ uống/nhỏ thuốc hàng ngày, không được tự ý ngưng thuốc.

2. Laser

• Áp dụng cho Glaucoma góc đóng giai đoạn sớm hoặc hỗ trợ Glaucoma góc mở.
• Thủ thuật nhanh, ít xâm lấn, có thể về trong ngày.

3. Phẫu thuật

• Thực hiện khi thuốc và laser không kiểm soát được nhãn áp.
• Các phương pháp: cắt bè củng mạc, đặt van dẫn lưu, phẫu thuật thay thủy tinh thể kèm Glaucoma.

Phòng ngừa Glaucoma

Dù không thể ngăn chặn hoàn toàn, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ bằng cách:

• Khám mắt định kỳ, đặc biệt nếu trên 40 tuổi hoặc có người thân mắc bệnh.
• Kiểm soát tốt bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường.
• Không tự ý dùng thuốc corticoid.
• Tránh cúi đầu lâu trong bóng tối (gội đầu, yoga buổi tối).
• Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế stress.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá.

Kết luận

Bệnh Glaucoma (cườm nước, thiên đầu thống) là nguyên nhân gây mù lòa không hồi phục nếu không phát hiện kịp thời. Tuy nhiên, nếu được tầm soát sớm và điều trị đúng cách, người bệnh hoàn toàn có thể giữ được thị lực và duy trì cuộc sống bình thường.

👉 Bệnh viện Mắt Miền Đông với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa, hệ thống máy đo nhãn áp – soi đáy mắt hiện đại, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc phát hiện, điều trị và kiểm soát bệnh Glaucoma.

📞 Liên hệ ngay hotline: 0879 712 712 – 0798 712 712 để được tư vấn và đặt lịch khám.